قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی

 

مصوب 31/03/1374 با اصلاحات و الحاقات بعدی

 

 

ماده 1ـ اهداف:

الف ـ تأمین شرایط لازم برای حفظ و گسترش حضور معنوی و مستمر جانبازان در محیطهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی؛

ب ـ حمایت از آرمان و استمرار حركت اعتقادی و فرهنگی جانبازان و بهبود شرایط فردی، خانوادگی و اجتماعی آنان؛

ج ـ ایجاد قابلیت تطبیق و هماهنگی در مقررات اداری و استخدامی كشور با شرایط خاص جسمی جانبازان.

ماده 2 ـ تعاریف:

الف ـ بنیاد: بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی است كه در زمره نهادهای انقلاب اسلامی میباشد؛

ب ـ جانباز: عنوان ایثارگرانی است كه در جریان تكوین و شكوفایی انقلاب اسلامی و حفظ و حراست از دستاوردهای ارزشمند آن از تعرض و تجاوز عوامل داخلی و خارجی و یا هرگونه حوادث مستقیم ناشی از آنها و طول جنگ تحمیلی به اختلالات و نقصانهای عارضی جسمی و روانی دچار شده یا بشوند و در نتیجه در روند زندگی فردی و اجتماعی با محدودیتهایی مواجه میباشند.

تبصره 1 ـ بنیاد موظف است بهمنظور حمایت از استمرار حركت حماسی فرهنگی و عقیدتی جانبازان و جبران محدودیتهای ناشی از نقصانها و اختلالات عارضی آنان را، تحت پوشش قرار داده یا بدهد.

تبصره 2 ـ در موارد اختلاف‌نظر در تشخیص و تطبیق جانباز كمیسیون موضوع ماده (16) این قانون تعیین تكلیف می‌نماید.

ج ـ درصد جانبازی: عبارت است از میزان آسیب دیدگی جسمی و روانی كه توسط كمیسیون پزشكی تخصصی تعیین درصد بنیاد مشخص و حسب مورد تجدید نظر خواهد شد.

تبصره ـ آیین‌نامه اجرایی درصد جانبازی توسط بنیاد و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران تهیه و به تصویب هیئت وزیران میرسد.

د ـ پست همطراز: پست سازمانی با نامی است كه با علامت اختصاری(*)مشخص میشود و در مجموعه تشكیلاتی دستگاه‌های موضوع ماده (3) این قانون ایجاد میگردد و تا رسیدن خدمت مستخدمین جانباز به شرایط عمومی خروج از خدمت برای آنان در مجموعه مزبور حفظ میشود.

هـ ـ جانباز از كار افتاده كلی: كسانی كه به تشخیص مراجع صالحه (بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی و یا مراجع ذیصلاح نیروهای مسلح) ازكارافتادهكلی شناخته شده و قادر به كار نباشند.

تبصره ـ تصویب از كارافتادگی كلی كاركنان جانباز دولت بهمنظور برقراری حقوق وظیفه یا مستمری و یا حقوق حالت اشتغال با مرجع ذیصلاح مربوط و مطابق قوانین و مقررات ذیربط میباشد و معیار برای تصمیمگیری نظر كمیسیون پزشكی فوق خواهد بود.

ماده 3 ـ كلیه وزارتخانه‌ها، سازمانها، مؤسسات دولتی، دستگاه‌های قضایی، مجلس شورای اسلامی، نهاد ریاست جمهوری، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، سازمانها و واحدهای تابعه، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران اعم از نیروی نظامی و انتظامی، نهادهای انقلاب اسلامی و شركتهای تحت پوشش و وابسته و یا تابعه كلیه مؤسسات و شركتهای مستقل دولتی یا ملی شده و یا مصادره شده و یا دارای مدیریت دولتی كه به نحوی تحت پوشش یكی از وزارتخانه‌ها و یا سازمانهای دولتی اداره میشوند، بانكها، شركتهای بیمه، جمعیت هلال احمر، شهرداریها، شركتهای تحت پوشش آنان و نیز كلیه سازمانها و شركتهایی كه بهنحوی از انحاء از بودجه عمومی دولت استفاده میكنند و یا قسمتی از بودجه آنان توسط دولت تأمین میگردد و همچنین مؤسسات و شركتهایی كه شمول قانون بر آنها مستلزم ذكر نام است (از قبیل شركت ملی نفت ایران، شركت ملی گاز ایران، شركت ملی صنایع پتروشیمی، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، سازمان صنایع ملی ایران) مشمول این قانون هستند.

ماده 4 ـ دستگاه های مشمول این قانون مكلفند حسب درخواست جانبازانی كه تا تصویب این قانون در خدمت دستگاه بودهاند فقط برای یكبار نسبت به اعاده به خدمت آنان اقدام نمایند.

تبصره ـ جانبازانی كه به دلیل محكومیت یا رأی مراجع قضایی یا هیئتهای رسیدگی به تخلفات اداری و یا سایر مراجع قانونی مشابه از كاربركنار شدهاند مشمول این ماده نخواهند شد.

ماده 5 ـ با جانبازانی كه به دلیل آسیبها و یا عوارض جانبازیشان طبق مقررات، از كارافتاده كلی شناخته شده و قادر به كار نباشند براساس قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز از كارافتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی مصوب 30 /06/1372 و اصلاحیه بعدی آن رفتار خواهد شد.

ماده 6 ـ دستگاه‌های مشمول این قانون مكلفند ضمن افزودن مدت خدمت در جبه‌ه و مدت معالجه جانباز (بر اساس استعلام از مراجع ذیربط) به حداكثر شرایط سنی مجاز جهت ورود به دستگاه، مدت مزبور را بدون پرداخت كسور بازنشستگی از هر نظر جزو سنوات خدمت قابل قبول بازنشستگی محسوب نمایند.

تبصره ـ پرداخت كسور بازنشستگی سهم مستخدم و كارفرما برای طی دورهفوق در دستگاه‌های دولتی مشمول این قانون، بعهده دستگاه مربوط و در دستگاه‌های غیردولتی از جمله واحدهای تحت پوشش قانون كار بعهده دولت میباشد كه اعتبار مربوط طی ردیف جداگانه همه ساله در بودجه كل كشور پیشبینی تا به صندوقهای ذیربط واریز شود.

ماده 7 ـ بمنظور بهره برداری مناسب از نیروی كار و حفظ شئون جانبازان، دستگاه‌های مشمول این قانون مكلفند از خدمات ایشان در مشاغلی كه متناسب با وضعیت جسمی و روانی آنان بوده و بیانگر توجه معنوی دستگاه ذیربط نسبت به ارزشهای والای این عزیزان باشد استفاده نمایند.

ماده 8 ـ دستگاه های مشمول این قانون مكلفند حداكثر ظرف مدت سه ماه پس از ابلاغ قانون نسبت به تبدیل وضعیت استخدامی جانبازان غیررسمی خود حسب درخواست آنان و پس از احراز شرایط گزینش به استخدام رسمی، ثابت یا عناوین مشابه اقدام نمایند.

تبصره ـ سازمان امور اداری و استخدامی كشور موظف است حسب درخواست دستگاه‌های یاد شده، در صورت فقدان پست سازمانی متناسب با شرایط عمومی جانبازان، نسبت به ایجاد پست مورد نظر از محل حذف پستهای بلامتصدی و در صورت فقدان پست سازمانی بلامتصدی، نسبت به ایجاد پست سازمانی جدید اقدام نماید.

ماده 9 ـ میزان ساعات كار كلیه جانبازان با توجه به نوع و درصد جانبازی وكاهش توانایی آنان به موجب آییننامهای است كه به پیشنهاد كمیتهای به سرپرستی نماینده بنیاد با موافقت ولی فقیه یا نماینده ماذون از طرف ایشان و عضویت نمایندگان تامالاختیار سازمان امور اداری و استخدامی كشور، وزارت كار و امور اجتماعی تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

تبصره 1 ـ بخشهای غیردولتی نیز مشمول مصوبات موضوع این ماده میباشند.

تبصره 2 ـ جانبازانی كه به هر دلیل نتوانند از كسر ساعات كار استفاده نمایند، از اضافه كار ساعتی، مرخصی سالانه و كسر سنوات خدمت بازنشستگی به نحوی كه در آییننامه آن پیشبینی میگردد برخوردار خواهند شد.

تبصره 3 ـ دستگاه‌های مشمول این قانون موظفند نسبت به ایجاد پست (شغل) سازمانی همطراز جانباز جهت اشتغال جانبازانی كه توانایی انجام كار تمام وقت را ندارند یا به خدمت اعاده یا به استخدام پذیرفته میشوند با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی كشور یا مراجع ذیصلاح مربوط اقدام نمایند.

ماده 10 ـ واحدهای غیردولتی مشمول قانون كار در صورت استفاده مستخدم از كسرساعتكار از پرداخت حداقل پنجاه درصد(%50) حق بیمه كارفرمایی شاغلین خود و در صورت عدماستفاده از كسرساعتكار، از حداقل پنجاه درصد (%50) سهم مزبور معاف هستند و دولت مكلف به پرداخت حقبیمه فوق به صندوق مربوط خواهد بود. اعتبار این ماده هر ساله در ردیف جداگانهای در بودجه كل كشور منظور میشود.

ماده 11 ـ میزان ساعات كار افراد شاغل دردستگاه‌های مشمول این قانون كه عهدهدار پرستاری و مراقبتهای ویژه جانبازان میگردند (بنابر رأی كمیسیون پزشكی تخصصی تعیین درصد جانبازی) تا حداكثر نصف ساعات كار هفتگی مقرر با استفاده از مزایای كامل قانونی تقلیل خواهد یافت. نحوه و ترتیب اجرای این ماده طی آییننامه موضوع ماده (9) مشخص میگردد.

تبصره 1 ـ افراد غیرشاغلی كه بنابر رأی كمیسیون در مورد مراقبت و نگهداری جانبازان اقدام نمایند تحت پوشش بنیاد قرار گرفته و بنیاد موظف است با اذن ولی فقیه یا نماینده ماذون از طرف ایشان تا زمانی كه آنان عهدهدار این امر میباشند حقالزحمه ماهیانه مشخصی به ایشان پرداخت نماید.

تبصره 2 (الحاقی 27/11/1380)ـ دولت موظف است به منظور حمایت از سلامت جانبازان پنجاه درصد (%50) و بالاتر و جانبازان اعصاب و روان و شیمیایی به تشخیص كمیسیون پزشكی سازمان امورجانبازان و براساس شدت و نوع ضایعات ناشی از مجروحیت و میزان ساعت كاری كه از جانبازان مراقبت میشود، نسبت به برقراری و پرداخت حقپرستاری به مبنای حداقلدستمزد ماهانه كارگران اقدام و اعتبار مورد نیاز را در لوایح بودجه سنواتی منظور نماید.

ماده 12 ـ به منظور ارتقای سطح دانش و آمادگی جانبازان جهت تصدی مشاغل مناسب، كلیه دستگاه‌های مشمول این قانون مكلفند ضمن فراهم آوردن امكانات لازم برای آموزشهای كوتاهمدت، با ادامه تحصیل جانبازانی كه در استخدام دارند تا پایان تحصیلات دانشگاهی به صورت مأموریت آموزشی تمام وقت یا نیمه وقت موافقت نمایند. جانبازان یاد شده از كلیه حقوق و مزایای مربوط بهرهمند خواهند شد. نحوه اجرای این ماده به موجب آییننامهای خواهد بود كه بنا به پیشنهاد مشترك بنیاد با موافقت ولی فقیه یا نماینده ماذون از طرف ایشان سازمان امور اداری و استخدامی كشور، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و وزارتكار و امور اجتماعی به تصویب هیئت وزیران میرسد.

ماده 13 ـ دستگاه‌های مشمول این قانون مكلفند در اعطای تسهیلات رفاهی، اجتماعی و اقتصادی كه واگذار مینمایند یا میتوانند زمینه اعطای آن را از سوی دستگاه‌های دیگر فراهم آورند جانبازان را در اولویت قرار دهند. چگونگی اعطای تسهیلات مذكور بر اساس آییننامهای خواهد بود كه بنا به پیشنهاد بنیاد با موافقت ولی فقیه یا نماینده ماذون از طرف ایشان به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

ماده 14 ـ كلیه دستگاه‌های مشمول این قانون مكلفند بهمنظور رسیدگی هر چه شایستهتر و تسریع در ارائه خدمات به جانبازان انقلاب اسلامی، یكی از واحدهای تحت نظارت مستقیم بالاترین مقام اجرایی دستگاه را موظف به رسیدگی و حل و فصل مسائل جانبازان نمایند و با نمایندگان بنیاد همكاری لازم را معمول دارند.

تبصره ـ مشاور یا مدیریت واحد مذكور از بین ایثارگران با اولویت جانبازان منصوب خواهد گردید.

ماده 15 ـ آندسته از جانبازان انقلاب اسلامی كه بنا به تشخیص كمیته تخصصی متشكل از نمایندگان بنیاد و بنیاد شهید انقلاب اسلامی به دلیل ضایعات ناشی از جانبازی فوت مینمایند «شهید» محسوب شده و خانواده و افراد تحت تكفل آنان طبق ضوابط مورد عمل در بنیاد شهید انقلاب اسلامی تحت پوشش بنیاد مزبور قرار میگیرند.

ماده 16 ـ بنیاد مجاز است با موافقت ولی فقیه یا نماینده وی كمیسیونی را بنام كمیسیون رسیدگی به شكایات جانبازان با عضویت دو نفر از بنیاد، یك نفر از سازمان امور اداری و استخدامی كشور، یك نفر از وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، یك نفر از وزارت كار و امور اجتماعی و یك نفر از دستگاه ذیربط تشكیل و حسب مورد نسبت به رسیدگی به شكایات جانبازان از عدماجرای صحیح این قانون در دستگاه مربوط اقدام نماید.

تصمیمات كمیسیون مزبور قطعی و لازمالاجرا بوده و عدم اجرای بهموقع آن خلاف قانون محسوب و قابل تعقیب در مراجع ذیصلاح میباشد.

ماده 17 ـ آن دسته از جانبازانی كه قبل از تصویب این قانون اشتغال به كار یافته یا اعاده به خدمت شده یا در سازمان دیگری به نحوی از انواع استخدام مشغول بكار شده یا خواهند شد نیز مشمول این قانون خواهند بود و دستگاه‌های مشمول این قانون موظفند نسبت به تطبیق وضعیت آنان با موارد پیشبینی شده در این قانون و پرداخت كلیه حقوق و مزایای مربوط اقدام نمایند.

ماده 18 ـ كلیه دستگاه‌های مشمول این قانون مكلفند نسبت به احتساب یك مقطع تحصیلی بالاتر از نظر امتیازات شغلی و سایر امتیازات مقرر در قوانین و مقررات مربوط برای جانبازان اقدام و حقوق و مزایای آنان را مطابقت نمایند.

تبصره ـ اعطای امتیازات معادل موضوع این ماده در واحدهای مشمول قانون كار كه فاقد طرح طبقه بندی مشاغل كارگری میباشند، طبق دستورالعملی خواهد بود كه توسط وزیر كار و امور اجتماعی ابلاغ میشود.

ماده 19 ـ كلیه دستگاه‌های مشمول این قانون موظفند با مرخصی استعلاجی جانبازانی كه به تأیید كمیسیون پزشكی بنیاد رسیده باشد موافقت نموده و نسبت به پرداخت حقوق و مزایای كامل آنها اقدام نمایند.

تبصره ـ در واحدهای مشمول قانون كار و قانون تأمین اجتماعی چنانچه مرخصی استعلاجی جانبازان بالاتر از سقف قانونی آن باشد پرداخت حقوق و مزایای كامل آنان برعهده دولت خواهد بود كه از طریق سازمان تأمین اجتماعی اقدام میگردد.

ماده 20 ـ از تاریخ اجرای این قانون كلیه قوانین مغایر با آن لغو می‌گردد.

تبصره ـ كلیه آیین‌نامه‌های اجرایی قانون آزمایشی قبلی، تا تصویب آیین‌نامه‌های اجرایی این قانون قابل اجراء میباشند.

قانون فوق مشتمل بر بیست ماده و پانزده تبصره در جلسه روز چهارشنبه مورخ سی و یكم خرداد ماه یكهزار و سیصد و هفتاد چهار مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 07/04/1374به تأیید شورای نگهبان رسیده است.